ၿမန္မာႏုိင္ငံလုိ႔ေခၚတဲ့အရပ္က တုိင္းရင္းသားေတြၾကားမွာ မတူတာေတြထဲကတူတာေလးေတြကို ေၿပာၾကရမယ္ဆုိရင္၊ ဘာသာစကားကစေၿပာရမယ္ထင္ပါတယ္။ ၿမန္မာႏုိင္ငံမွာ မွီတင္းေနထုိင္ၾကတဲ့ တုိင္းရင္းေတြရဲ႕ ရုိးရာဓေလ့ႏွင့္ဘာသာစကားေတြဟာ တစ္ခုႏွင့္တစ္ခုမတူညီၾကသလုိ၊ ဆင္တူတာ ေလးေတြကိုလည္းေတြ႕ရမွာၿဖစ္ပါတယ္။ အံ့ၾသစရာတစ္ခုမဟုတ္တဲ့ ရုိးရွင္းတဲ့အခ်က္ေလးေတြပါ။ ဥပမာအားၿဖင့္ တိဘက္-ၿမန္မာအႏြယ္၀င္ေတြၿဖစ္တဲ့ ခ်င္း၊ ကခ်င္၊ နာဂ၊ ဗမာ၊ ကရင္ႏွင့္ အၿခားက်န္ရွိတဲ့ မ်ဳိးႏြယ္စုေတြရဲ႕စကားေတြမွာ တူညီတာေလးေတြအမ်ားၾကီးရွိေနပါတယ္။ ဒါဟာ ဘာသာေဗဒဆက္စပ္မွဳအရတည္ရွိေနတဲ့ဆက္ႏြယ္မွဳေတြၿဖစ္ပါတယ္။
ရုိးရာယဥ္ေက်းမွဳအရဆင္တူမွဳေတြကုိေတာ့ ေတာင္ေပၚသား ေတြၿဖစ္တဲ့ ခ်င္း၊ နာဂႏွင့္ ကခ်င္တုိ႔ၾကားမွာ အေတာ္ေလးဆင္တူတာေတြရွိေနပါတယ္။ ကရင္ေတြႏွင့္လည္းတူတာေတြရွိေနတာပါပဲ။ ဒါကလည္း၊ ပထ၀ီ အေနအထားႏွင့္လူမွဳေရးဆုိင္ရာပုံသြင္းမွဳေတြ ေၾကာင့္ေပၚေပါက္လာတဲ့ တန္ဘုိးေလးေတြလို႔ေၿပာရင္ မမွားဘူးထင္ပါတယ္။ ဒီလုိဆင္တူမွဳေလးေတြရွိေနၾကတဲ့ တို္င္းရင္းသားလူမ်ဳိးေတြအေၾကာင္းကုိလူသိမ်ား ၾကေပမယ့္၊ လူသိမမ်ားတဲ့ ေရွးအက်ဆုံးတုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစုတစ္ခုစစ္ကုိင္းတုိင္းထဲမွာ ရွိေနတာကုိေလ့ လာသိရတဲ့အခါ အလြန္စိတ္၀င္စားလာမိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ပဲ အဲ့ဒီလူမ်ဳိးစုအေၾကာင္းကုိတစ္စိတ္တစ္ပုိင္း ေလာက္မိတ္ဆက္သေဘာေရးဖုိ႔ စိတ္ကူးလုိက္တာပါ။
ၿမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ေရွးဦးေနထုိင္သူေတြထဲက သက္လူမ်ဳိးေတြဆုိတာကုိ သတိရၾကအုံးမယ္ထင္ပါတယ္။ ပ်ဴ၊ သက္၊ ကမ္းယံဆုိၿပီးသုံးမ်ဳိးရွိတဲ့ထဲက သက္လူမ်ဳိးေတြအေၾကာင္းကုိ လူေတြသိပ္မေၿပာၾကေတာ့တာ ေပ်ာက္သြား ၿပီထင္လုိ႔ၿဖစ္ႏုိင္ပါရဲ႕။ တကယ္ေတာ့ သက္လူမ်ဳိးဆုိၿပီး ဒီေန႔ထိရွိေနတာ သမိုင္းစိတ္၀င္စားသူေတြအတြက္ သတင္းေကာင္းတစ္ခုပါပဲ။ သက္လူမ်ဳိးဆုိတဲ့နာမည္နဲ႔ေနထုိင္ၾကတဲ့သူတုိ႔ေတြကုိ အမ်ားအားၿဖင့္ေတာ့ ရခုိင္ၿပည္ေၿမာက္ပုိင္းမွာ ေတြ႔ရမွာၿဖစ္ပါတယ္။ ၁၀ရြာခန္႔ရွိမယ့္သူတုိ႔ရဲ႕လူမွဳအသုိင္းအ၀ုိင္းေလးဟာ ယခင္ သက္လူမ်ဳိးတုိ႔ရဲ႕အႏြယ္ေတာ္ေတြဆုိတာေသခ်ာပါတယ္။
သူတုိ႔လုိပဲ ေနာက္ထပ္သက္အုပ္စု၀င္ၿဖစ္တဲ့ ကတူး-ကနန္းဆုိတဲ့မ်ဳိးႏြယ္စုတစ္ကုိလည္း စစ္ကုိင္းတုိင္း ကသာခရုိင္ထဲက အင္းေတာ္ႏွင့္ဗန္းေမာက္ၿမိဳ႕နယ္ေတြမွာ ေတြ႕ရမွာၿဖစ္ပါတယ္။ သမုိင္းေနာက္ခံအားၿဖင့္ ဒီအရပ္ဟာ သူတုိ႔ေနထုိင္ရာအရပ္ေတြၿဖစ္ခဲ့သလုိ ဒီေန႔ထိအဲ့ဒီအရပ္မွာ အမ်ားဆုံးေနထုိင္သူေဒသခံ ေတြၿဖစ္ၾကပါတယ္။ သူတုိ႔ေတြႏွင့္ေရာေႏွာ ေနထုိင္သူေတြ ကေတာ့ တုိင္းလုံ (တုိင္းလ်ွံ) ရွမ္းအႏြယ္ေတြၿဖစ္ တယ္။ တုိင္းလွ်ံကို အဲ့ဒီအရပ္မွာ ရွမ္းနီလုိ႔သိၾကတယ္။ ေရွးယခင္ၿမန္မာမင္းေတြလက္ထက္ကတည္းက တေကာင္းၿမဳိ႕ေတာ္က်ၿပီးေနာက္ပုိင္းဒီအရပ္ဘက္ကုိပုိၿပီးအားၿပဳေနထုိင္လာခဲ့ၾကတဲ့လူမ်ဳိးေတြၿဖစ္ပါတယ္။ ၀တ္စားဆင္ယင္မွဳဓေလ့ႏွင့္ဘာသာစကားအရသုံးသပ္ရရင္ ေရွးက်တဲ့ၿမန္မာစကားဆန္ဆန္ေတြကုိသုံးႏွဳန္း တာေတြ႕ရသလုိ၊ ေရွးၿမန္မာမင္းမ်ားလက္ထက္က ၀တ္စားဆင္ယင္မွဳမ်ဳိးေတြကိုလည္းေတြ႕ရပါတယ္။ ထူးၿခားတဲ့ ယဥ္ေက်းမွဳလကၡာတစ္ခုကေတာ့ ကေလးႏွင့္လူငယ္ေတြမွာေတြ႔ရတဲ့ ဥဇံပုတ္ ဆံပင္ဒီဇုိ္င္းပုံပဲၿဖစ္ပါတယ္။ ဒီဆံပင္ဒီဇို္င္းကုိေရွးေခတ္ဗမာမိန္းခေလးေတြထားၾကတာေတြ႔ရၿပီး အုိးမုတ္ခြက္ေကလုိ႔လည္းေခၚၾကတယ္ထင္ပါရဲ႕။ အုိးမုတ္ခြက္ေကနဲ႔သနပ္ခါးပါးကြက္ၾကားဟာ ဗမာမိန္းခေလးေတြရဲ႕ရုိးရာ အလွတေကၤတအၿဖစ္ထင္ရွားပါတယ္။
သူတုိ႔စကားအသုံးအႏွဳန္းခ်ဳိ႕ဟာ ေတာ္၀န္အသုံးအႏွဳန္းဆန္ေနတာေတြ႔ရပါ တယ္။ ဗမာစကား (သူငယ္ခ်င္း) ဆုိတာကုိ ကတူးစကားႏွင့္ အေဆြ လုိ႔ ေခၚတယ္။ ကတူး-ကနန္းလူမ်ဳိးေတြဟာ အစဥ္အလာအလာအားၿဖင့္ ယဥ္ေက်းမွဳအဆင့္အတန္းၿမွင့္မားခဲ့တဲ့လူမ်ဳိးဆုိ တာထင္ရွားပါတယ္။ သူတုိ႔စကားနဲ႔ သူတုိ႔လူမ်ဳိးကုိ၊ အဆက္ဂ္ (Asak) လုိ႔ေခၚၿပီး သူတုိ႔စကားကုိေတာ့ အဆက္ဂ္တမီဆာ လုိ႔ေခၚတယ္။ အဆက္ဂ္ဆုိတဲ့ အသုံးအႏွဳန္းဟာ သမုိင္းမွာ သက္လူမ်ဳိးကုိေခၚတဲ့ အသုံးအႏွဳန္းၿဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ရဲ႕အိမ္ေဆာက္ပုံကေတာ့ ရွမ္းေတြနဲ႔ အနည္းငယ္ဆင္ေနၿပန္ပါတယ္။ အခ်ဳိ႕က ဌင္းတုိ႔ကုိရွမ္းေတြလုိ႔ယူဆေပမယ့္ သူတုိ႔ဟာ တိဘက္ ၿမန္မာအုပ္စု၀င္ထဲက သီးသန္႔သက္အုပ္စုတစ္သာၿဖစ္ၿပီး၊ အၿခားအုပ္စု၀င္ေတြၿဖစ္တဲ့ ကခ်င္၊ နာဂႏွင့္ ဗမာ တုိ႔ရဲ႕စကားေတြနဲ႔ပါ ဆက္ႏြယ္မႈရွိေနတာကုိ ေလ့လာ ေတြ႔ရွိရပါတယ္။ တခ်ိန္က (၁၃ ရာစုခန္႔ၿဖစ္မည္ ထင္ပါသည္) ၿမန္မာၿပည္အလယ္ပုိင္းမွာ ရွမ္းေတြအင္ အားၾကီးခဲ့တာေၾကာင့္ ဒီလူမ်ဳိးေတြအေပၚမွာ ဘာသာစကားႏွင့္ယဥ္ေက်းမွဳလႊမ္းမုိးမွဳေတြရွိ ေကာင္းရွိခဲ့ ႏုိင္ပါတယ္။ ထုိေခတ္ ရွမ္းယဥ္ေက်းမွဳက ေဒသအတြင္းအၿခားတုိင္းရင္းသားေတြအေပၚလႊမ္းမုိးမွဳကုိ သုေတသနၿပဳႏုိင္လ်ွင္မ်ားစြာ အက်ဳိးရွိ မည္ထင္ပါသည္။
ကတူးႏွင့္ကနန္းလူမ်ဳိးဆုိတာ ေရွးယခင္ၿမန္မာမင္းေတြလက္ထက္ကတည္းက၊ မင္းမွဳထမ္းခဲ့ၾကတဲ့လူမ်ဳိးမ်ား ၿဖစ္သလုိ ၾကည္၀န္အမတ္မင္းရဲ႕ အသိအမွတ္ၿပဳမွဳေနာက္ပုိင္းကစၿပီး ေရႊ၀န္ေရႊမွဴးေတြအၿဖစ္ သတုိးမင္းေစာလက္ထက္မွာပင္မင္းမွဳထမ္းခဲ့ၾကသူေတြၿဖစ္ပါတယ္။ ကတူးႏွင့္ကနန္းဆုိတာ သမုိင္းႏွင့္ရုိးရာအစဥ္အလာအားၿဖင့္လည္းေကာင္း ဘာသာစကားအားၿဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အုပ္စုတူမ်ဳိးႏြယ္တူေတြၿဖစ္ၾကပါတယ္။ ဒီခ်ိန္မွာ သူတုိ႔ကို ကတူး-ကနန္းဆုိၿပီးတြဲေခၚေလ့ရွိၾကသလုိ၊ အခ်ဳိ႕က ထင္သာေအာင္ သီးၿခားစီခြဲေၿပာတာလည္းရွိပါတယ္။ မ်ဳိးႏြယ္စုခြဲအားၿဖင့္ေတာ့ ကတူးမွာ သုံးမ်ဳိးရွိၿပီး၊ ကနန္းမွာေတာ့ ေဒသစကားသံကြဲၿပားမွဳကုိအေၿခခံတဲ့အဓိကအုပ္စုႏွစ္စုရွိပါတယ္။ ကတူးစကားအုပ္စု သုံးခုထဲက တစ္ခုၿဖစ္တဲ့ (ေမာ္တိတ္)စကားကေတာ့ တိမ္ေကာလုမတတ္ၿဖစ္ေနပါၿပီ။
ထူးဆန္းတာေလးက၊ ကခ်င္(ဂ်ိမ္းေဖာ)ႏွင့္နာဂမွာ ရုိးရာႏွဳတ္သမုိင္းအရေၿပာၾကတဲ့ ညီအစ္ကုိႏွစ္ေယာက္ ငွက္ေၿပာေတာမွာလမ္းေပ်ာက္ရာက ကြဲသြားၾကၿပီး ယခုၿပန္ဆုံခ်ိန္မွာ ညီအစ္ေတြအၿဖစ္အသိအမွတ္ၿပဳၾကတဲ့ ဒ႑ာရီကုိ ကတူး-ကနန္းေတြဆီမွာပါေတြ႔ရလုိ႔စိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းပါတယ္။ ကတူး-ကနန္းလူမ်ဳိးဆုိတာ ၿမန္မာၿပည္ေရာက္ေရွးအက်ဆုံးေနထုိင္သူေတြၿဖစ္ေပမယ့္ လူသိနည္းၿပီး သမိုင္းမွတ္တမ္းေတြသိပ္မရွိေသးတာေၾကာင့္ ေလ့လာဖုိ႔ေကာင္းတဲ့လူမ်ဳိးတစ္ခုၿဖစ္လုိ႔ သူတုိ႔အေၾကာင္းကုိ အက်ဥ္းေလာက္တင္ၿပလုိက္တာၿဖစ္ပါတယ္။
No comments:
Post a Comment